N-Henxane là gì?

Dung môi công nghiệp Hexan (hexane) là một hyđrocacbon nhóm ankan có công thức CH₃(CH₂)₄CH₃. Chữ “hex” nghĩa là có 6 nguyên tử cacbon trong công thức cấu tạo, còn chữ “ane” cho biết các cacbon này liên kết với nhau bằng liên kết đơn.

Henxane tan trong etanol, ete, axeton; không tan trong nước. Có trong dầu mỏ. Dùng làm dung môi; để pha loãng sơn; làm môi trường phản ứng polyme hoá. Khi refominh, có thể chuyển thành benzen. Là một thành phần không mong muốn của xăng vì có chỉ số octan thấp.

Đặc điểm và tính chất:

• Tỉ trọng: 0.655 g/cm3
• Nhiệt độ đông đặc: +95oC
• Nhiệt độ sôi: 69oC
• Điểm chớp cháy: +23.3oC
• Điểm tự phát cháy: 233.9oC
• Tính tan trong nước ở 20oC: 13 mg/l
• Áp suất hơi: 17 kPa (ở 20oC)
• Độ nhớt: 0.294cp (ở 20oC)

N-hexane, là có độc tính thấp, một mùi mờ nhạt không màu chất lỏng

Ứng dụng :

• N-Hexane là một hóa chất được sản xuất từ dầu thô
• Hexane sử dụng làm dung môi chiết xuất các loại dầu thực vật như dầu đậu nành, dầu lanh, dầu đậu phộng và dầu hướng dương.
• N-Hexan sử dụng làm dung môi chiết xuất lá cây thanh hao
• N-Hexan dùng làm chất tẩy trong ngành dệt, đồ trang trí nội thất, ngành sản xuất giày, công nghiệp in đặc biệt in bằng máy in quay.
• Mực in: N-Hexane được sử dụng như là chất pha loãng cho mực in khô
• Sơn phủ: N-Hexane có thể được sử dụng kết hợp với nhiều loại dung môi khác trong sản xuất sơn, keo dán và vec – ni. Chúng còn dùng trong hợp chất ly trích.
• Keo dán và băng dính: Hàm lượng lớn N-Hexane sử dụng làm tác nhân kết dính nhanh khô. N-Hexane được sử dụng làm dung môi cơ bản trong công thức keo xi măng,kiểm soát độ nhớt trong sản xuất keo dán và xi măng.
• Dung môi tẩy dầu mỡ.
• Dung môi tẩy rửa.

Nguy cơ ngộ độc với Hexane

N-Hexane được phân loại là chất gây ô nhiễm môi trường bởi Cơ quan Bảo vệ Môi trường Hoa Kỳ (Environmental Protection Agency – EPA) và là chất độc thần kinh bởi Trung tâm Phòng chống Dịch bệnh Hoa Kỳ (Center for Disease Control and Prevention – CDC).

Làm việc lâu dài tại nhà máy có nồng độ N-hexane cao được cho là gây ra bệnh thần kinh cho các công nhân, tuy nhiên hiện nay vẫn chưa có bằng chứng thuyết phục nào cho thấy việc tiêu thụ một lượng nhỏ N-hexane trong một thời gian dài sẽ gây ra ảnh hưởng đến sức khỏe.

Ngoài ra, cũng chưa có nghiên cứu nào cho thấy việc tiêu thụ lượng n-hexane dạng vết trong dầu ăn và các loại thực phẩm khác sẽ gây ra bệnh trên cơ thể người. Cho đến hiện nay, hexane vẫn được coi là không tích tụ trong cơ thể người hay môi trường theo thời gian, do đó chưa được xem là mối nguy cho sức khỏe hay môi trường.